Фискалдық чек — бұл тұтынушылардың құқықтарын қорғайтын, сатып алу фактісін дәлелдейтін және мемлекетке көлеңкелі экономикамен күресуге көмектесетін құжат. Қазақстан Республикасында (ҚР) чектерді беруге қатаң талаптар қолданылады, сондай-ақ жыл сайын жаңа бақылау шаралары енгізіледі. Кімнің чек беруге міндетті екенін, заңнамада не өзгергенін және фискалдық чекті талап етуге неге маңызды екенін анықтайық.

Фискалдық чекті кім беруге міндетті?

Заң бойынша бақылау-кассалық машиналарды (БКМ) пайдаланатын барлық кәсіпкерлер тауарларды сату немесе қызмет көрсету кезінде фискалдық чектерді беруге міндетті. Бұл дүкендерге, дәріханаларға, мейрамханаларға, сервистік орталықтарға және тіпті интернет-дүкендерге де қатысты.
 

Алайда кәсіпкерлердің кейбір санаттары БКМ-сіз жұмыс істей алады, мысалы:

• интернетке қолжетімділігі жоқ шалғай жерлерде жұмыс істейтіндер;
• БКМ пайдалануды талап етпейтін арнайы салық режимдері бойынша жұмыс істейтін кәсіпкерлер;
• халыққа белгілі бір қызметтерді көрсететін тұлғалар (мысалы, репетиторлар, бала күтушілер, жеке шеберлер).

Бірақ бизнес кассалық аппаратты пайдаланбаса да, ол клиентке төлемді растайтын құжатты (түбіртек, шарт және т.б.) ұсынуы тиіс.
 

2025 жылы не өзгерілді?

1. Қағаз чектердің орнына электрондық чектер: Көптеген компаниялар SMS, мессенджерлер немесе мобилді қолданбалар арқылы сатып алушыға жіберілетін цифрлық чектерге көшеді.
2. Чектердi беруге бақылауды күшейтуі: Салық органдары кәсiпкерлердi кассалық тәртiптiң сақталуына тексерудi жалғастыруда. 2025 жылдан бастап тексерулер қатайтылды, ал бұзушылықтар үшін айыппұлдар көбейді.
3. Тұтынушылардан келіп түскен шағымдар санының өсуі: ҚР азаматтары құқық бұзушылықтарды жиі тіркеп, олар туралы салық органдарына хабарлайды. Егер сатушы чек беруден бас тартса, оған арнайы онлайн-сервистер арқылы шағым жіберуге болады.
    

Неліктен фискалдық чектерді талап етуге маңызды?

Фискалдық чек — бұл сіздің құқықты қорғау кепілдігіңіз. Егер тауар ақаулы болса немесе қызмет дұрыс көрсетілмесе, чек сіздің ақшаңызды қайтаруға көмектеседі. Бұдан басқа, ресми сатып алулар неғұрлым көп тіркелсе, соғұрлым экономикадағы көлеңкелі айналым мен «сұр» схемалар азаяды.

Егер сізге чек берілмесе, оны талап етіңіз. Бұл сіздің құқығыңыз ғана емес, бизнестің ашықтығы мен нарықтың адалдығына қосқан үлесіңіз.

Фискалдық чектерді қалай сақтауға болады?

Чектерді қағаз түрінде сақтау — ыңғайсыз. Олар жоғалып, солып, орын алады. Amian қолданбасымен бұл мәселе емес! Ол фискалдық чектерді электрондық форматта сақтауға мүмкіндік береді. Чекті жай ғана сканерлеңіз және ол сіздің жеке тіркеулік жазбасында сақталады. Бұдан басқа, Amian өз пайдаланушыларына акцияларға қатысу мүмкіндігін береді, бұл чектерді сақтау процесін ыңғайлы ғана емес, тиімді де етеді!

Чектеріңізді ақылмен және пайдамен сақтаңыз — Amian-ды бүгін жүктеңіз!